ชายชราคนหนึ่งในสถานช่วยเหลือผู้สูงอายุในเมืองลิเวอร์พูลกำลังประสบปัญหาสมองเสื่อม อยู่ๆ เขาก็เกิดอาการกลัวน้ำ ไม่อยากอาบน้ำ
ไม่นานนัก เขาก็เริ่มมีกลิ่นตัวทำให้คนอื่นไม่อยากเข้าใกล้
เจ้าหน้าที่เล็งเห็นว่า หากไม่ทำอะไร อีกไม่ช้าปัญหาทางสมองก็คงจะลุกลามเป็นปัญหาทางสังคมและจิตใจ เมื่อไม่มีใครคุยด้วย ชายผู้นั้นคงจะประสบความเหงา โดดเดี่ยว และมีอาการซึมเศร้าในเวลาไม่ช้า
แครอล โรเจอร์ ผู้จัดการด้านการศึกษาและผู้เยี่ยมชมของพิพิธภัณฑ์แห่งลิเวอร์พูล (Museum of Liverpool) ได้รับการติดต่อขอคำปรึกษาว่า พิธิภัณฑ์แห่งเมืองลิเวอร์พูลจะมีส่วนช่วยเหลือชายคนนี้ได้อย่างไร
ใช่ค่ะ ในประเทศอังกฤษ พิพิธภัณฑ์ขอมีส่วนช่วยแก้ปัญหาผู้ป่วยโรคสมองเสื่อมด้วยค่ะ
คุณโรเจอร์หาทางออกด้วยการจัดโปรแกรมพาผู้ป่วยท่านนี้มาชมสิ่งของชิ้นหนึ่งในพิพิธภัณฑ์ ซึ่งอาจช่วยให้ผู้ป่วยฟื้นความทรงจำที่เกี่ยวกับการอาบน้ำอีกครั้ง ของชิ้นนั้นคือ ภาพแท่งสบู่ที่ทำจากกรดคาร์บอลิก ซึ่งเป็นสบู่ที่ใช้แพร่หลายในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง
เมื่อผู้ป่วยเห็นภาพสบู่ที่เขาคุ้นเคยในวัยหนุ่ม ความทรงจำเกี่ยวกับการอาบน้ำก็กลับคืนมา ชายชราจำได้ว่า ในช่วงสงคราม เขาอาบน้ำเบื้องหน้ากองไฟในสมรภูมิ เมื่อความทรงจำเกี่ยวกับการอาบน้ำฟื้นคืน คราวนี้เจ้าหน้าที่ก็พาเขาไปอาบน้ำได้สำเร็จ
การฟื้นความทรงจำ และสร้างบทสนทนากับผู้ป่วยโรคสมองเสื่อมจากของโบราณยุค 1940 – 1960 คือภารกิจหนึ่งของพิพิธภัณฑ์น้องใหม่แห่งเมืองลิเวอร์พูล โดยใช้ชื่อโปรแกรมว่า House of Memories
โปรแกรมนี้ ได้คัดเลือกและจัดแสดงสิ่งของในชีวิตประจำวันและภาพเหตุการณ์สมัยก่อน ซึ่งมีส่วนช่วยฟื้นความทรงจำ ชะลออาการสมองเสื่อมของผู้ป่วย และช่วยให้ผู้ดูแลมีเรื่องสื่อสารกับผู้ป่วย
นอกจากนี้ โปรแกรมนี้ยังจัดอบรมวิธีดูแลผู้ป่วยโรคสมองเสื่อมให้กับครอบครัว บุคลากรสุขภาพ รวมถึงแบ่งปันแนวคิดการจัดการพิพิธภัณฑ์ให้เป็นมิตรกับผู้สูงวัยและผู้ป่วยสมองเสื่อมให้กับเหล่าภัณฑารักษ์อีกด้วย
การดำเนินงานของ House of Memories เป็นตัวอย่างที่น่าสนใจของการสร้างความร่วมมือระหว่างหน่วยงานสุขภาพและหน่วยงานสังคมอื่นๆ ซึ่งมีส่วนช่วยพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยโรคสมองเสื่อม จนได้รับรางวัลพิพิธภัณฑ์ที่เป็นมิตรกับผู้ป่วยโรคสมองเสื่อมปี 2015 และรางวัลอื่นๆ อีกมากมาย
หากทุกคนร่วมมือช่วยกันดูแลทั้งยามอยู่ ยามป่วย และยามตายเช่นนี้ สังคมก็คงจะน่าอยู่มากๆ เลยค่ะ
ท่านใดที่มีแผนไปอังกฤษเร็วๆ นี้ ลองแวะไปชมกิจการ House of Memories ได้ที่ Museum of Liverpool โดยศึกษารายละเอียดได้ที่ https://houseofmemories.co.uk
ที่มา:
Farah Nayeri. (2018). Museums fight the isolation and pain of dementia. Bangkok Post. April 23, 2018
