จุดจบของชีวิต หรือ “ความตาย” อาจจะเป็นจุดเริ่มต้นใหม่ของการเดินทางไปสู่อีกภพภูมิหนึ่ง หรือแม้กระทั่งเป็นจุดเริ่มต้นของการเดินทางสู่ชีวิตใหม่ รวมถึงการค้นพบตัวเองในมุมที่ไม่เคยรู้ของอีกหลายชีวิตที่อยู่รอบข้าง 

ภาพยนตร์ญี่ปุ่นเรื่อง Okuribito หรือ Departures (2008) ก็บอกเราเช่นนั้น

Departures เป็นเรื่องราวของชายหนุ่มผู้มีความฝันอยากเป็นนักเชลโลในวงออเคสตร้าชื่อดัง แต่ชะตาชีวิตพลิกผันทำให้เขาต้องเดินออกจากความฝันกลับสู่บ้านเกิดในเมืองซากาตะ ยามากาตะ และเริ่มต้นอาชีพผู้ช่วยสัปเหร่อแบบไม่ได้ตั้งใจ อาชีพที่เกี่ยวข้องกับคนตาย ไม่เป็นที่ยอมรับ (จนอาจถึงขั้นเป็นที่รังเกียจ) ของสังคม อาชีพที่แม้แต่ตัวเขาเองยังไม่กล้าบอกกับภรรยาตัวเอง แต่อาชีพนี้กลับทำให้ชายหนุ่มได้เรียนรู้ความหมายอันลึกซึ้งของชีวิต โดยเฉพาะในฉากสุดท้ายคือ “ความตาย” 

ภาพยนตร์เรื่องนี้ดัดแปลงจากหนังสืออัตชีวประวัติของคนทำงานอาชีพนี้จริง ๆ ในญี่ปุ่น ซึ่งเป็นผู้แต่งหน้า แต่งตัวจัดการศพ ก่อนนำใส่โลงเพื่อนำไปฌาปนกิจ หรืออาจจะเรียกว่า เป็นผู้สร้างภาพจำสุดท้ายของผู้จากไปให้กับคนรอบข้าง ซึ่งในหนังจะได้เห็นถึงความพิถีพิถันและให้เกียรติผู้วายชนม์ ในการทำความสะอาดร่าง เปลี่ยนเครื่องแต่งกาย แต่งหน้า ช่วงเวลาที่เงียบสงบและดูศักดิ์สิทธิ์นี้ ยังทำให้ได้เห็นถึงการปลดปล่อยปมในใจของบางคน การระลึกถึงความทรงจำดี ๆ การคลี่คลายความสัมพันธ์ที่ซับซ้อนของบางครอบครัว และโอกาสที่จะได้บอกรัก กล่าวคำขอโทษ และคำอำลาครั้งสุดท้าย

โดยเฉพาะตัวเอกของเรื่อง ยิ่งทำงานนี้เขายิ่งได้เรียนรู้ความหมายของงานที่ทำอยู่ ไปพร้อมกับเรียนรู้คุณค่าในการมีชีวิต คุณค่าของความสัมพันธ์ในครอบครัว ไปจนถึงการคลายปมในใจเรื่องพ่อว่าเป็นผู้ทอดทิ้งเขาและแม่มาตลอด เพราะสุดท้ายเขาได้ส่งพ่อไปสู่การเดินทางในภพภูมิใหม่ด้วยตัวเอง และได้ค้นพบว่า ความรักของพ่อไม่เคยจากเขาไปไหน

Departures จึงเป็นภาพยนตร์อีกเรื่องที่กินใจ การดำเนินเรื่องที่เรียบเรื่อยแต่ลึกซึ้ง แม้มีฉากความตายปรากฏตลอดทั้งเรื่อง แต่กลับเต็มไปด้วยความรู้สึกหลากหลายมากกว่าความเศร้าหดหู่เพียงอย่างเดียว ที่สำคัญยังได้รับรางวัลออสการ์สาขา Best Foreign Language Film (2009) มาการันตีคุณภาพอีกด้วย

เชื่อว่า ถ้าคุณได้รับชมแล้วจะเข้าใจความหมายของคำว่า “อยู่ดีเพื่อตายดี” ได้ลึกซึ้งมากขึ้นอย่างแน่นอน

ขอบคุณภาพประกอบจากภาพยนตร์ Departure